JURIDISCHE COMMISSIE EU PARLEMENT STEMT UNANIEM VOOR ERKENNING ERNSTIGE MILIEUMISDRIJVEN
Links op foto: CDA Europarlementslid Toine Manders, JURI rapporteur voor dit dossier.
21 maart 2023
Vandaag zette de EU weer een belangrijke stap in de erkenning van ecocide als misdrijf in Europees recht.
Nadat eerder al 4 andere parlementaire commissies positief stemden, stemde vandaag als laatste de belangrijke juridische commissie (JURI) unaniem voor de opname van de meest ernstige categorie van milieumisdrijven - ofwel "ecocide" - in het voorstel voor de herziening van de EU-richtlijn inzake de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht (milieucriminaliteitsrichtlijn).
Op 29 maart wordt deze tekst aan het voltallige Europees Parlement voorgelegd.
De tekst sluit zeer nauw aan bij de internationale definitie van ecocide zoals voorgesteld in juni 2021 door het internationaal panel van onafhankelijke deskundigen samengeroepen door Stop Ecocide Foundation: de term "meest ernstige misdrijven" verwijst naar de voorwaarden voor milieuschade: "ernstig en omvangrijk of ernstig en langdurig of onomkeerbaar".
En in de preambule van de tekst voor de herziene richtlijn** wordt de term "ecocide" expliciet gebruikt en gedefinieerd aan de hand van dezelfde criteria van ernstige en omvangrijke, of ernstige en langdurige of onomkeerbare schade aan het milieu.
Voor het eerst wordt een definitie van ecocide opgenomen in een Europese wetgevingstekst. Drie jaar geleden was het begrip ecocide nog vrijwel onbekend. Dankzij een toegewijde bewustwordingscampagne en diplomatieke, juridische en politieke inspanningen van onder meer het onvermoeibare Europarlementslid Marie Toussaint en haar team heeft het Europees Parlement nu een historische kans om deze tekst op 17 april goed te keuren.
Dit zou een zeer sterk signaal zijn voor de daaropvolgende discussie of "trialoog" tussen het Europees parlement, de Europese Commissie en de Raad van Ministers om tot een definitieve tekst voor de herziene richtlijn te komen.
Op basis van de herziene richtlijn worden lidstaten verplicht om de "meest ernstige misdrijven tegen het milieu" te bestraffen in het eigen rechtssysteem.
Ondertussen blijft de steun van het maatschappelijk middenveld voor de erkenning van ecocide als misdrijf in de EU groeien. Burgers, NGO's, bedrijven en andere organisaties kunnen zich nog steeds aansluiten bij de volgende acties:
Onderschrijf het standpunt van de Stichting Stop Ecocide Foundation
*Artikel 2 (definities)
"Ernstig", voor de toepassing van artikel 3, lid 1 bis, betekent schade die zeer ernstige nadelige veranderingen, verstoring of aantasting van een element van het milieu inhoudt, met inbegrip van ernstige gevolgen voor het menselijk leven of de natuurlijke hulpbronnen;
"Omvangrijk", voor de toepassing van artikel 3, lid 1 bis: schade die een beperkt geografisch gebied overstijgt, landsgrenzen overschrijdt of een heel ecosysteem of een hele soort of een groot aantal mensen treft;
"Langdurig", in de zin van artikel 3, lid 1 bis, schade die niet binnen een redelijke termijn langs natuurlijke weg kan worden hersteld;
Artikel 3 (misdrijven)
De lidstaten zorgen ervoor dat gedragingen die ernstige en hetzij omvangrijke, hetzij langdurige of onomkeerbare schade veroorzaken, worden behandeld als een bijzonder ernstig misdrijf en als zodanig worden bestraft overeenkomstig de rechtsstelsels van de lidstaten.
**Overweging (met ecocide)
Wanneer een milieudelict ernstige en hetzij omvangrijke, hetzij langdurige of onomkeerbare schade toebrengt aan de kwaliteit van de lucht, de kwaliteit van de bodem of de kwaliteit van het water, dan wel aan de biodiversiteit, ecosysteemdiensten en -functies, dieren of planten, moet dit worden beschouwd als een misdrijf van bijzondere ernst en als zodanig worden bestraft overeenkomstig de rechtsstelsels van de lidstaten, met inbegrip van ecocide, waarvoor de Verenigde Naties momenteel werkt aan een officiële internationale definitie.